Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới là một chương trình tổng thể về phát triển kinh tế - xã hội, chính trị và an ninh quốc phòng. Với mục tiêu toàn diện: xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội nông thôn từng bước hiện đại; xây dựng cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý; gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ; gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy hoạch; xây dựng nông thôn ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc; bảo vệ môi trường sinh thái; giữ vững an ninh - trật tự; tăng cường hệ thống chính trị ở nông thôn dưới sự lãnh đạo của Đảng; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.

Các sản phẩm của HTX Bưởi da xanh Sông Xoài

Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu giai đoạn 2010 - 2020, Liên minh hợp tác xã tỉnh được phân công theo dõi, thẩm định, đánh giá tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất trong bộ tiêu chí xã nông thôn mới tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Nội dung tiêu chí số 13 bao gồm 02 chỉ tiêu là: xã có hợp tác xã hoạt động đúng theo quy định của Luật hợp tác xã năm 2012; xã có mô hình liên kết sản xuất gắn với nông sản chủ lực đảm bảo bền vững.

Để đạt được các chỉ tiêu trên và góp phần vào việc hoàn thành xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh, trong đó, việc tổ chức sản xuất hoạt động hiệu quả đồng nghĩa với việc tăng khả năng tiêu thụ sản phẩm và thay đổi đời sống kinh tế hộ gia đình. Chính vì vậy, trên địa bàn tỉnh thời gian qua, việc hoàn thành tiêu chí số 13 trong xây dựng nông thôn mới luôn được các cấp, các ngành quan tâm.

Về tuyên truyền, vận động thành lập hợp tác xã

Thực hiện sự phân công của UBND tỉnh, là thành viên trong Ban Chỉ đạo chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới của tỉnh, trong những năm qua, với chức năng hỗ trợ, tư vấn thành lập, phát triển hợp tác xã, Liên minh hợp tác xã tỉnh đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị  cấp tỉnh, cấp huyện tổ chức tuyên truyền Luật hợp tác xã năm 2012 và các văn bản, chính sách liên quan đến kinh tế tập thể, hợp tác xã. Thông qua đó, vận động,  hỗ trợ và tư vấn thành lập các hợp tác xã, tập trung trên địa bàn các xã xây dựng nông thôn mới, hoàn thành tiêu chí xã có hợp tác xã, góp phần vào việc hoàn thành các tiêu chí chung trong xây dựng xã nông thôn mới trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố.

Tính đến hết quý I/2022, trên địa bàn tỉnh có 47/47 xã nông thôn đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó, 100% các xã đạt chuẩn nông thôn mới đều có hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo Luật Hợp tác xã 2012. Việc tập hợp người dân tham gia vào hoạt động kinh tế tập thể, hợp tác xã đã đem lại hiệu quả kinh tế cho người dân trên địa bàn và tạo điều kiện giải quyết việc làm cho lao động nông thôn; góp phần tăng thu nhập, nâng cao mức sống cho thành viên và người lao động nông thôn, đặc biệt là tạo mối quan hệ đoàn kết, gắn bó giữa các thành viên. Qua đó, cũng khẳng định được vai trò quan trọng của kinh tế tập thể, hợp tác xã trong việc góp phần cùng các thành phần kinh tế khác đưa nền kinh tế của tỉnh, huyện tiếp tục tăng trưởng, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.

Mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực và tham gia chuỗi giá trị

Trong giai đoạn 2010 - 2020, các huyện, xã đã tiến hành quy hoạch xây dựng nông thôn mới, hình thành được các vùng sản xuất tập trung đối với các sản phẩm chủ lực, có lợi thế của huyện, xã mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Trên cơ sở quy hoạch, các xã đã định hướng cho hợp tác xã, người nông dân tổ chức hoạt động sản xuất, tạo ra các sản phẩm chủ lực và xây dựng các mô hình liên kết tạo những chuyển biến của hợp tác xã về phương thức hoạt động, đầu tư, liên doanh, liên kết, sản xuất gắn với chuỗi giá trị của hợp tác xã với các thành phần kinh tế khác.

Hiện nay, trên địa bàn các xã xây dựng nông thôn mới có 26 hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp có hoạt động liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho các thành viên và nông dân, tập trung ở các sản phẩm chủ lực như: cây Lúa (HTX An Nhứt, HTX Gò Cát…);  cây Bắp (HTX Hòa Bình);  Bưởi da xanh (HTX Bưởi da xanh Sông Xoài);  Hồ tiêu, củ hoài sơn (HTX Bầu Mây); Ca cao (HTX Xà Bang, HTX ca cao hữu cơ Châu Đức,..); Cây Bơ (HTX Thái Dương); Nhãn xuồng cơm vàng (HTX Nhân Tâm); Thanh long (HTX Hưng Thịnh, HTX thanh long Bông Trang,..); Rau an toàn (HTX Tân Hưng, HTX Thắng Lợi, HTX rau sạch Sunny Farm); Nấm Linh chi, đông trùng hạ thảo, tinh dầu (HTX công nghệ cao BR-VT); Dưa lưới trong nhà màng (HTX NN công nghệ cao VGP); Liên kết trong chăn nuôi (HTX Tam Phước, HTX NNDV Phước Hội).

Các mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản đã đảm bảo cho hoạt động sản xuất, chế biến ổn định, đem lại giá trị kinh tế cao cho người dân sản xuất nông nghiệp tại các xã; đồng thời, giúp ổn định giá cả thị trường, đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng, thực hiện tiêu thụ sản phẩm cho người sản xuất theo chuỗi. Các HTX chính là những đơn vị nòng cốt tại địa phương thực hiện xây dựng, quản lý và vận hành chuỗi giá trị này. Các chuỗi giá trị tạo ra các sản phẩm thương mại không chỉ khẳng định vị thế của HTX trên thị trường mà còn giúp địa phương tạo việc làm, nâng cao thu nhập, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, góp phần hoàn thành tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất đối với xã đạt chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2010 – 2020 trên đia bàn bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 47/47 xã và 03 huyện (Long Điền, Đất Đỏ; Xuyên Mộc) đạt nông thôn mới; thành phố Bà Rịa, thị xã Phú Mỹ hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và 25/47 xã đạt nông thôn mới nâng cao đều có sự đóng góp tích cực của các hợp tác xã.

 

Nguyễn Ng. Thương