Sáng ngày 19/10/2021, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tổ chức hội nghị trực tuyến Tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX  về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và 10 năm thi hành Luật hợp tác xã 2012 (HTX) trong lĩnh vực nông nghiệp. Ông Lê Minh Hoan, Ủy viên BCH T.Ư Đảng, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT đã dự và chủ trì hội nghị. Cùng dự có đại diện một số bộ, ngành T.Ư và các tỉnh, thành trên cả nước.

Ông Nguyễn Công Vinh – Phó Chủ tịch UBND tỉnh tham dự Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Ảnh: Nguyễn Thúy

Theo báo cáo đánh giá tổng kết của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Hội nghị, việc triển khai Nghị quyết số 13 trong ngành nông nghiệp đã làm chuyển đổi nhận thức về vai trò, vị trí và tính cấp thiết của việc phát triển HTX trong nông nghiệp, mô hình hợp tác xã kiểu mới. Xây dựng được môi trường thể chế, hệ thống các cơ chế, chính sách phù hợp và đặc thù trong nông nghiệp. Kinh tế tập thể, HTX đã có những tiến bộ cả về lượng và chất, đã khắc phục được tình trạng yếu kém kéo dài và ngày càng khẳng định được tiềm năng, triển vọng phát triển trong tương lai; xuất hiện nhiều và đa dạng các mô hình HTX hoạt động hiệu quả trong thời gian gần đây; trình độ cán bộ quản lý HTX nông nghiệp được nâng cao rõ rệt, đội ngũ cán bộ quản lý được trẻ hóa.

Đến nay, KTTT, HTX trên cả nước tiếp tục phát triển cả về số lượng và chất lượng. Số lượng, cơ cấu HTX nông nghiệp từ chỗ chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng số HTX, hiện đã đạt 18.350 HTX nông nghiệp trong tổng số 26.500 HTX toàn quốc, bằng 70% (năm 2002, cả nước có khoảng 14.000 HTX, lĩnh vực nông nghiệp có gần 8.000 HTX). Về chất lượng và hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp được đánh giá xếp loại Khá, Tốt đã tăng từ 10% ( năm 2013) lên trên 60% (năm 2020). Giai đoạn 2016-2020, KTTT, HTX đã đóng góp trực tiếp khoảng 4,8% GDP cả nước. Đặc biệt, cả nước có khoảng 1.718 HTX ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, 3.913 HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị, tăng 1,5 lần so với năm 2019. Từ đó, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững; ổn định giá cả và kiềm chế lạm phát, tăng kim ngạch xuất khẩu, tái cơ cấu nền kinh tế; xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững.

Phát biểu chỉ đạo  hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh: "Mặc dù các HTX hiện chưa có đóng góp GDP nhiều cho nền kinh tế, cho các địa phương, nhưng HTX lại là nền tảng để thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Tái cơ cấu ngành nông nghiệp, ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng nông thôn mới sẽ không thể thành công nếu thiếu sự tham gia đóng góp của HTX". Các đại biểu dự Hội nghị đã thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến nhằm thúc đẩy KTTT, HTX ngày càng phát triển, trở thành 1 trong 4 thành phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế.

Tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cùng với sự phát triển các thành phần kinh tế, khu vực kinh tế tập thể, HTX cũng phát triển và đang góp phần quan trọng thúc đẩy kinh tế - xã hội tỉnh phát triển, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho hàng ngàn lao động nông thôn góp phần xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới và làm thay đổi diện mạo khu vực nông thôn. Qua 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW (2001-2021) toàn tỉnh có 101 HTX nông nghiệp ( tăng 97 HTX so với thời điểm năm 2001). Doanh thu HTX đạt 2.850 triệu đồng/năm, lợi nhuận HTX đạt 250 triệu đồng/năm gấp 40 lần so với doanh thu bình quân 01 hợp tác xã năm 2001 (năm 2001 là 71,5 triệu đồng). Thu nhập bình quân của lao động trong hợp tác xã là 60 triệu đồng/năm (năm 2001 là 11,8 triệu đồng/năm). Thu nhập bình quân của thành viên hợp tác xã là 72  triệu đồng/năm (năm 2001 là 0,9 triệu đồng/năm). Hoạt động của các HTX đã có nhiều đổi mới và ngày càng có hiệu quả, nội dung hoạt động đã mở rộng từ đơn ngành sang đa ngành, mở rộng  dịch vụ gia tăng thu mua, chế biến nông sản; đã thể hiện vai trò quan trọng trong ứng dụng, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, góp phần tạo thêm nhiều việc làm mới, nâng cao thu thập và cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn và góp phần ổn định thu nhập của người lao động trong các hợp tác xã.

Tuy nhiên, cũng như khu vực HTX nông nghiệp cả nước, hoạt động các HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn còn  nhiều khó khăn, cần có những giải pháp đồng bộ về cơ chế, chính sách và nâng cao trách nhiệm của nhà nước, các đoàn thể để đưa khu vực kinh tế tập thể, HTX phát triển tương xứng với các khu vực kinh tế khác theo tinh thần Nghị quyết số 13-NQ/TW và các quy định của Luật HTX 2012.

Ngọc Thương